( حروفی که هم از لحاظ نوشتاری و هم از لحاظ تلفظ با الفبای سایر زبانها از جمله فارسی کاملا متفاوت هستند . )
این حروف عبارتند از : ئــ / ڕ / ڤ / ڵ
شایان ذکر است که تلفظ این حروف برای غیر کردها گاها بسیار مشکل است و با تمرین زیاد مهارت در تلفظ آنها حاصل میگردد .
حرف (ئــ ) :
تقریبا معادل همزه ( ء ) در فارسی است .در زبان کُردی بصورت بسیار خفیف ادا می شود و همیشه در ابتدای کلمات کاربرد دارد . همچنین به تمامی مصوت ها هم می چسبد .
به تلفظ این حرف در کلمات زیر دقت کنید :
(ئـ+ ـه ) : ئەو ، ئەسرین ، ئەردەڵان ، ئەرخەیان ، ئەمشەو ،
(ئـ+ ـ ـێـ ) : ئێوارە ، ئێرە ، ئێوە ، ئێستە ، ئێسک
(ئـ+ ـۆ ) : ئۆخەی ، ئۆباڵ ، ئۆخر ، ئۆقرە ، ئۆگر
(ئـ+ ـا ) : ئازاد ، ئاوات ، ئاگر ، ئاش ، ئاکام
(ئـ+ ـوو ) : ئووستا
(ئـ+ ـیـ ) : ئیتر ، ئیش ،
(ئـ+ بزرۆکه ) : ئسپار ، ئستران
حرف ( ڕ ) :
تلفظ این حرف معمولا برای غیر کردها بسیار سخت است . برای تلفظ صحیح باید زبان کمی عقب تر از دندانها قرار گیرد و بخشی از نوک زبان با پشت دندانهای بالا بچسبد . این حرف مشدد و ادامه دار تلفظ می شود .
از لحاظ نوشتاری نشانه ی (7) هفت کوچک در زیر " ر " قرار میگیرد که برای جدا سازی این حرف از حرف " ر " که نازک تر تلفظ می شود لازم است .
نکته بسیار مهم : چون در زبان کردی هیچ کلمه ایی با "ر" نازک شروع نمی شود هرگاه کلمه ایی با حرف "ر" شروع شود حتما آوای ( ڕ ) را دارد معمولا در ابتدای کلمه نشانه (7) را قرار نمی دهند اما در وسط یا آخر کلمه حتما باید بصورت صحیح آن یعنی ( ــڕ / ڕ ) نگاشته شود .
به تلفظ این حرف در کلمات زیر دقت کنید :
برای درک تفاوت بین این دو آوا به تلفظ کلمات زیر گوش دهید :
" تلفظ نویسه " ر " :
باران ، کاروان ، شار ، دار ، سەربەرز ، تێر ، تەیارە ، تەرزە ، لەرزە ، تەخار "
این نویسه هیچگاه در ابتدای کلمه قرار نمی گیرد .
" تلفظ نویسه " ڕ " :
ڕێوی ، ڕەش ، ڕزگار ، مەڕ ، گاڕان ، پاڕانەوە ، دڕ ، خڕ ، شەڕ ، شڕ "
به تلفظ این حرف در کلمات زیر دقت کنید :
در ابتدای کلمه : راز – ران – راست – رازی – رادار
در وسط کلمه : بـڕوێش - گۆ ڕین - هاو ڕێ - چاو ڕەش – گەڕان
در انتهای کلمه : گۆ ڕ- مە ڕ – کو ڕ – کەڕ - پـڕ
حرف ( ڤ : ڤـ ـڤـ ـڤ ڤ ) :
تلفظ این حرف دقیقا مانند تلفظ حرف ( V ) در انگلیسی می باشد . فارس زبانها نیز حرف ( و ) در ابتدای کلمات را به همین صورت تلفظ می کنند مانند تلفظ ( و ) در کلمه ( ورود ). طرز تلفظ بدین صورت است که لب پایین کمی گرد شده و دندانهای بالا روی آن قرار می گیرند .
به تلفظ این حرف در کلمات زیر دقت کنید :
تاڤگە - مرۆڤ - ئەڤین - ئەڤیندار – هەڤاڵ - چاڤ - دەڤەر – گۆڤار - پەیڤین
حرف ( ڵ ) :
شاید سخت ترین حرف برای تلفظ همین حرف باشد . برای تلفظ آن بخش بیشتر از زبان نسبت به تلفظ حرف ( ل ) زبان به سقف دهان می چسبد و کمی پایین تر از نوک زبان نیز به دو طرف داخل دهان نزدیک می شوند . همچنین برای جداسازی از حرف ( ل ) که نازک تلفظ می شود روی این حرف نشانه (7)هفت کوچک قرار می گیرد .
برای درک تفاوت بین این دو آوا به تلفظ کلمات زیر گوش دهید :
" تلفظ نویسه " ل" :
" لانک ، لووس ، لۆکە ، پشیلە ، مەلە ، گەل ، کلک ، دیل ، جل "
" تلفظ نویسه " ڵ " :
"کەڵەگەت ، بەڵاڵووک ، ئاڵۆز ، گڵ ، شتڵ ، چقڵ ، چەقەڵ ، دڵ ، تاڵ ، گوڵ"
این نویسه هیچگاه در ابتدای کلمه قرار نمی گیرد. یعنی هیچ کلمه
ایی در زبان کُردی با آوای" ل غلیظ " آغاز نمی گردد و اگر کلمه ایی با " ل "
شروع شود حتما " ل نازک " است ، که در ابتدای آن کلمه استفاده شده است .
به تلفظ این حرف در کلمات زیر دقت کنید :
" گەماڵ ، تاڵ ، ماڵ ، حاڵ ، منداڵ ، شەماڵ ، بەتاڵ ، کۆتاڵ ، کرمۆڵ ، "