آموزشگاه زبان کردی
برای همه کسانی که کُردی را دوست دارندآموزشگاه زبان کردی
برای همه کسانی که کُردی را دوست دارنددرس سوم - از نظر نوشتاری مشترک ولی از نظر تلفظ متفاوت
معرفی حروفی که از نظر نوشتاری مشترک ولی از نظر تلفظ متفاوت هستند .
در صامت ها : / ح / ع / غ / ق / و /
در مصوت ها : ( و : ـو )
نویسه های زیر در ظاهر کاملا شبیه به نویسه های زبان فارسی هستند اما باید تاکید کرد ، اگرچه از نظر نوشتاری این شباهت درست است اما در زبان کُردی این نویسه ها کاملا متفاوت تلفظ می شوند . بدین معنی که کُردها کلماتی مانند " حسن ، علی ، غار ، قاز ، ورود " را نسبت به فارس ها بسیار متفاوت تلفظ می کنند .
صامت ها :
1
- ( ح : حـ ـحـ ـح ح )
در زبان فارسی تلفظ این نویسه بسیار به نویسه "( ﮬ : هـ / ـهـ ) " شبیه است ..
لذا برای تشخیص آن ، به نویسه ی " ح " ، ( ح ِ جیمی ) و به نویسه " ﮬ " .
(ﮬ ِ دو چشم ) گفته می شود . بدین گونه که کلمه " حمید " با ( ح ِ جیمی ) و
" هادی " با (ﮬِ دو چشم ) نوشته می شود در حالی هر دو نویسه ( ح و ﮬ )
بصورت " ﮬ " تلفظ می گردند یعنی " حمید " را " همید " و " هادی " را نیز "
هادی " تلفظ می کنند
اما در زبان کُردی نویسه " ح " همانند عربی از حلق تلفظ می شود . و تفاوت آن نسبت به نویسه " ﮬ " کاملا قابل تشخیص است .
به تلفظ نویسه " ح " در کلمات زیر گوش دهید :
" حەسەن ، حەرام ، حاشا ، حەپلە ، حەوت ، حەیدەر ،حەشار "
لازم به ذکر است که تعداد زیادی از زبان شناسان کُرد معتقدند این نویسه در هیچ کلمه ریشه دار کُردی بکار نمی رود و متعلق به زبان های سامی است که با ورود اسلام به سرزمین کُردستان تا مدتها کُردها با تلفظ این نویسه مشکل داشتند و مدت زیادی طول کشیده تا تلفظ این نویسه را یاد گرفتند .
2 - ( ع : عـ ـعـ ـع ع )
در زبان فارسی تلفظ این نویسه بسیار به نویسه های زیر شبیه است :
( َ ) آوای فتحه در عربی / آ ( آی با کلاه ) / ( ُ )آوای ضمه در عربی / ( اِ ِ )
آوای کسره در عربی .
لذا برای تشخیص آن،به نویسه "ع "،( عین )گفته می شود.در زبان فارسی
کلمات "علی ، عالی ، علوم، عشق" به ترتیب شبیه " اَلی، آلی ، اُلوم ، اِشق "
تلفظ می شوند .
اما در زبان کُردی نویسه " ع " همانند عربی از حلق تلفظ می شود . و
تفاوت آن نسبت به نویسه های ذکر شده در بالا کاملا قابل تشخیص است .
به تلفظ نویسه " ع " در کلمات زیر گوش دهید :
" عەلی ، عالی ، عولووم ، عەشق ، عاجز ، عادەت ، عەرەب ، عەسکەر "
لازم به ذکر است که تعداد زیادی از زبان شناسان کُرد معتقدند این
نویسه در هیچ کلمه ریشه دار کُردی بکار نمی رود و این نویسه متعلق به زبان
های سامی بوده که با ورود اسلام به سرزمین کُردستان این نویسه نیز وارد
آواهای زبان کُردی شده است .
3 و 4 - ( غ : غـ ـغـ ـغ غ ) و ( ق : قـ ـقـ ـق ق )
در زبان فارسی نویسه " غ " همانند نویسه " ق " تلفظ می شود . لذا
به نویسه " غ " ، (غین ) و به نویسه " ق " ، (قاف ) گفته می شود . بدین گونه
که کلمات ( غار ، غارتگر ، غافل ، غربت ، غایب ) با " غین " و کلمات ( قاب ،
قاتل ، قصاب ، قشنگ ، قطار ) با " قاف " نوشته می شوند اما همه کلمات
تقریبا با " قاف " تلفظ می شوند یعنی بدین صورت :
(قار ، قارتگر ، قافل ، قربت ، قایب ، قاب ، قاتل ، قصاب ، قشنگ ، قطار )
تلفظ این دو نویسه در زبان کُردی :
در زبان کُردی برای تلفظ نویسه " ق " انتهای زبان به انتهای سقف دهان می چسبد و در لحظه بیرون راندن هوا (با فشار ) زبان از سقف دهان جدا شده و آزاد می گردد .
برای تلفظ نویسه " غ " انتهای زبان به انتهای سقف دهان ( نزدیک به زبان کوچک ) می چسبد و در هنگام بیرون راندن هوا ( بدون فشار ) زبان همچنان به سقف دهان چسبیده می ماند .
به تلفظ نویسه " ق " در کلمات زیر گوش دهید :
" قەشەنگ ، قەتار ، قابلەمە ، قۆری ، قیر ، قرپۆک ، قاچ ، قارچ ، قەیتان ، قازی "
به تلفظ نویسه "غ " در کلمات زیر گوش دهید :
" غارەتگەر ، غافڵ ، غوربەت ، غار کردن ، غەزەب ، غەیبەت ، غەمبار ، غەمخۆر "
لازم به ذکر است که تعداد زیادی از زبان شناسان کُرد معتقدند نویسه ی " غ " در هیچ کلمه ریشه دار کُردی بکار نمی رود و این نویسه متعلق به زبان های سامی بوده که با ورود اسلام به سرزمین کُردستان این نویسه نیز وارد آواهای زبان کُردی شده است .
در بیشتر کلمات ریشه دار زبان کُردی نویسه ی " غ " به نویسه ی " خ " تبدیل می شود . در کلماتی که همچین تبدیلی صورت نمی گیرد کلمه یی کُردی جای کلمه ی بیگانه را می شود .
کلمه غیر کُردی نوشتن کلمه با الفبای عربی تبدیل "غ"به"خ"یا جایگزینی با یک کلمه کُرددی
------------------------------ ----------------------------------------------
غم >> غەم >> خەم
غافل >> غافڵ >> خافڵ
غزال >> غەزاڵ >> خەزاڵ
غار >> غار >> ئەشکەوت
5 –( و : و )
در زبان فارسی این نویسه همانند ( V ) در انگلیسی و ( ڤ ) در کُردی تلفظ می شود . بدین گونه که کلمه " ورود " بصورت ( vorood ) ادا می شود . این حرف مانند حرف " W " در زبان انگلیسی تلفظ می شود .
به تلفظ ( W ) در کلمات زیر گوش دهید :
تلفظ نویسه " و " در کُردی همانند تلفظ نویسه " W " در انگلیسی و نویسه " و " در عربی است . بدین گونه که برای تلفظ آن لبها غنچه می شوند و هرگز از دندانها استفاده نمی شود ( لبها و دندانها هیچ تماسی با هم پیدا نمی کنند ) .
به تلفظ نویسه " و " در کلمات انگلیسی زیر گوش دهید :
wet, window
به تلفظ نویسه " و " در کلمات زیر گوش دهید :
" وەک ، وشە ، وەرە ، وەرز ، وریا ، وشک ، وشتر ، ورگ ، ورد ، واتا "
ممنون بابت توضیحات مفید بود
